Register
E-Newsletter : สมัครรับข้อมูลข่าวสาร ฟรี
Subscription Unsubscription

WISDOM MAX CENTER

Intellectual Knowledge

We are the Training Institute that is committed to providing knowledges and potentials for people development

Article

บทความวิชาการ

ธรรมกับการทำงานอย่างมีความสุข

28/09/2560
1,392

      

ธรรมกับการทำงานอย่างมีความสุข

 

     “ทำอย่างไร จึงจะมีความสุขในการทำงาน” หรือ กล่าวอีกนัยหนึ่ง คือ จะสร้างบรรยากาศในการทำงานให้คนทำงานมีความสุขและผลงานมีประสิทธิภาพในลักษณะ “งานสัมฤทธิ์ ชีวิตรื่นรมย์” ได้อย่างไรในฐานะเมืองไทยเป็นเมืองพุทธ ประชาชนส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ แนวคิดที่ถูกนำเสนอหรือ หยิบยกขึ้นมาพูกันมากก็คือ การนำ “ธรรมะ” หรือ หลักธรรมของพระพุทธศาสนามาประยุกต์ใช้เพื่อสร้างบรรยากาศการทำงานที่พึงประสงค์ คือ งานสัมฤทธิ์ ชีวิตรื่นรมย์ ดังกล่าว โดยให้ความสำคัญกับชุด “ธรรมะ” ที่เกี่ยวข้องกับการทำหน้าที่ตามบทบาทของแต่ละคนที่เป็นอยู่ในหน่วยงาน/องค์กร คือ ผู้บริหาร ผู้ปฏิบัติงาน/ผู้ใต้บังคับบัญชา หรือ ผู้ร่วมงาน ทั้งนี้ ก็เพื่อให้แต่ละคนรู้จัก “ทำหน้าที่” ตามบทบาทของตนได้อย่างถูกต้อง ชีวิตของผู้คนในหน่วยงาน/องค์กรก็จะมีความหมาย และบรรยากาศในองค์กรก็จะเป็นมิตรและร่มเย็นเป็นสุขตลอดไป

ธรรมะสำหรับผู้ปฏิบัติงาน

          ผู้ปฏิบัติงานหรือคนทำงาน คือ ผู้ที่ถูกมอบหมายให้ทำงานจากผู้บริหารหรือผู้บังคับบัญชา ซึ่งผู้ปฏิบัติงานหรือ คนทำงานทุกคนต่างก็ปรารถนาที่จะประสบความสำเร็จในการทำงานด้วยกันทุกคน ดังนั้น ชุดธรรมะที่เหมาะสมสำหรับผู้ปฏิบัติงาน คือ อิทธิบาท 4 ซึ่งหมายถึง ธรรมแห่งความสำเร็จ โดยหลักธรรมในอิทธิบาท 4 ประกอบด้วย
 

          1. ฉันทะ : ความพอใจ หมายถึง ความรักงาน- พอใจกับงานที่ทำอยู่ ผู้ปฏิบัติงานจะต้องชอบหรือ ศรัทธางานที่ทำอยู่ จะต้องพอใจที่จะทำและมีความสุขที่ได้ทำงานที่ได้รับมอบหมาย

          2. วิริยะ : ความพากเพียร หมายถึง ขยันหมั่นเพียรกับงาน ผู้ปฏิบัติงานจะต้องมีความขยันหมั่นเพียร  ในการทำงานที่ได้รับมอบหมาย รวมทั้ง หมั่นฝึกฝนตนเองอย่างต่อเนื่องเพื่อให้การทำงานมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

         3. จิตตะ : ความเอาใจใส่ หมายถึง ความเอาใจรับผิดชอบงาน ผู้ปฏิบัติงานจะต้องมีจิตใจ หรือ สมาธิจดจ่อกับงานที่ทำ รวมถึง มีความรอบคอบและความรับผิดชอบในงานที่ทำอย่างเต็มสติกำลัง

         4. วิมังสา : ความสอดส่องในเหตุและผล หมายถึง การพินิจพิเคราะห์และใช้ปัญญาตรวจสอบงานผู้ปฏิบัติงานจะต้องทำงานด้วยปัญญา ด้วยสมองคิด รวมถึง การมีความเข้าใจในงานอย่างลึกซึ้งทั้งในแง่ขั้นตอนและผลสำเร็จ/ผลสัมฤทธิ์ของงาน
 

ธรรมะสำหรับการทำงานร่วมกัน

          “งาน” ทุกอย่างไม่สามารถทำสำเร็จด้วยตนเพียงคนเดียว ต้องอาศัยความร่วมมือร่วมใจซึ่งกันและกัน ดังนั้น ชุดเหมาะสมสำหรับการทำงานร่วมกัน คือ สังคมวัตถุ 4 ซึ่งหมายถึง หลักธรรมที่เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวน้ำใจของผู้อื่น ผูกไมตรี และเอื้อเฟื้อเกื้อกูล โดยหลักธรรมในสังคหวัตถุ 4 ประกอบด้วย

          1. ทาน : เกื้อกูลกันด้วยการให้ หมายถึง การให้ การเสียสละ หรือ การเอื้อเฟื้อแบ่งปันของๆตนเพื่อประโยชน์แก่บุคคลอื่น ไม่ตระหนี่ถี่เหนียว ไม่เป็นคนเห็นแก่ได้ฝ่ายเดียว ดังนั้น การทำงานจะต้องช่วยเหลือกันแบ่งปัน ไม่เห็นแก่ตัว รวมถึง การมีน้ำใจที่ดีต่อกัน

          2. ปิยวาจา : ใช้วาจาประสานไมตรี หมายถึง การพูดจาด้วยถ้อยคำที่ไพเราะอ่อนหวาน พูดด้วยความจริงใจ ไม่พูดหยาบคาย ก้าวร้าว พูดในสิ่งที่เป็นประโยชน์และเหมาะสมกับกาลเทศะ ดังนั้น การทำงานร่วมกันจะต้องพูดหรือปรึกษาหารือกันโดยยึดถือหลักเกณฑ์ 4 ประการ คือ 1) เว้นจากการพูดเท็จ  2) เว้นจากการพูดส่อเสียด 3) เว้นจากการพูดคำหยาบ และ 4) เว้นจากการพูดเพ้อเจ้อ และที่สำคัญอย่างยิ่ง คือ จะต้องพูดหรือ เจรจากันดัวยไมตรีและความปรารถนาดีต่อกัน

          3. อัตถจริยา : ร่วมสร้างสรรค์อุดมการณ์ หมายถึง การสงเคราะห์ทุกชนิดหรือ การปฏิบัติในสิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อผู้อื่น ดังนั้น การทำงานร่วมกันจะต้องช่วยเหลือกันด้วยกำลังงาน (กาย) กำลังความคิด และกำลังทรัพย์

          4. สมานัตตา : ร่วมทุกข์ร่วมสุขในทุกคราว หมายถึง การเป็นผู้มีความสม่ำเสมอ หรือมีความประพฤติเสมอต้นเสมอปลาย ดังนั้น การทำงานร่วมกันจะต้องถึงคติว่า “มีทุกข์ร่วมทุกข์ มีสุขร่วมเสพ” และผู้ทำงานร่วมกันทุกคนจะต้องไม่ถือตัว มีความเสมอภาค วางตนเสมอต้นเสมอปลาย ทำตนให้เป็นที่น่ารัก น่าเคารพนับถือ และน่าให้ความร่วมมือช่วยเหลือ รวมถึง การทำตนให้คงเส้นคงวา มีความมั่นคงในอารมณ์ (Maturity) หรือการมี EQ ที่ดี

          จะเห็นได้ว่า หลักธรรมที่ใช้ในการทำงานที่กล่าวมา ทั้ง พรหมวิหาร 4 อิทธิบาท 4 และสังคมวัตถุ 4 เป็นเรื่องง่ายๆใกล้ตัวที่เราปฏิบัติกันอยู่แล้วในฐานะปัจเจกชน (Individualism) แต่อาจยังขาดความเอาจริงเอาจังกัน   หากทุกคนสามารถปฏิบัติได้พร้อมกับทำหน้าที่ของตนเต็มกำลังความสามารถอย่างสมบูรณ์ เชื่อว่าบรรยากาศในการทำงาน “งานสัมฤทธิ์ ชีวิตรื่นรมย์” คงเกิดขั้นได้ไม่ยาก โดยเฉพาะการรักงานที่ทำ ขยันทำงาน รับผิดชอบงาน และรู้จักไตร่ตรองให้ถี่ถ้วน รวมถึงการให้ การเกื้อกูลกัน และการปฏิบัติต่อคนอื่นเหมือนกับการปฏิบัติต่อตนเอง(เอาใจเขามาใส่ใจเรา) ซึ่งทุกคนสามารถทำได้ เพราะทุกอย่างอยู่ที่ “ใจ” ใจที่จะเริ่มทำสิ่งใหม่ๆ ให้ชีวิตมีคุณค่าและมีความสุข

  

รูปภาพประกอบ
BACK

บทความวิชาการอื่น ๆ

ความปลอดภัยในการทำงานกับรถยก ตามกฎหมาย 2564

ความปลอดภัยในการทำงานกับรถยก ตามกฎหมายใหม่ 2564 เมื่อวันที่ 6 สิงหาคม 2564 ได้มีกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหารจัดการและดำเนินการด้านความปลอดภัยอาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับเครื่อ..

05/02/2565

เปลี่ยนนิสัยขี้หงุดหงิด เหวี่ยง วีน ด้วย 6 วิธีเด็ด ทำแล้วดีชัวร์

เปลี่ยนนิสัยขี้หงุดหงิด ชอบเหวี่ยง ให้กลายเป็นคนใจเย็นอารมณ์ดีได้ ด้วยวิธีง่าย ๆ ไม่อยากเป็นคนขี้หงุดหงิดจนคนรอบข้างต้องเบือนหน้าหนี ก็ได้เวลาเปลี่ยนแปลงตัวเองกันแล้วจ้า

09/01/2563

แนวคิดและทักษะการเป็นหัวหน้างานที่ดีที่คุณต้องรู้

ในชีวิตการทำงานของพวกเราทุกคน เมื่อมีประสบการณ์และความรู้ความสามารถในระดับหนึ่ง เจ้านายของพวกคุณจะต้องเล็งเห็นความสามารถและต้องการผลักดันคุณให้ก้าวขึ้นสู่การเป็นหัวหน้างานเพื่อใช้ให้คุณถ่ายทอดความรู้ค..

05/01/2562

น้อมนำทำตามพระบรมราโชวาท “บทเรียนจากการฟัง”

จากพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตรแก่บัณฑิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ๒๑ กรกฎาคม ๒๕๒๕ นั้น มีเนื้อความตอนหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับประโยชน์ของการฟัง ดังเนื..

10/12/2561

การพัฒนาตนเองแบบขี้เกียจๆ

มีหลายคนที่อยากเปลี่ยนแปลงตัวเอง พัฒนาตนเอง ต้องเคยคิดหรือรู้สึกว่าเจ้าความขี้เกียจของเรานี่มันช่างเป็นตัวขัดขวางให้เราไม่พัฒนาเสียจริงๆ ทั้งที่มีความตั้งใจเริ่มต้นไว้ดิบดีแล้วก็ตาม.. เขาถึงได้บอกว่าก..

12/11/2561

โรคกลัวสังคม

เราทุกคนต่างเคยรู้สึกถึงความกังวล หรือไม่สบายใจในสถานการณ์ท่ามกลางสังคม บางทีคุณอาจจะเหงื่อแตกเมื่อต้องทำอะไรต่อหน้าคนอื่น หรือก่อนที่จะนำเสนองานใหญ่ให้ใครได้ฟัง หรือการพูดในที่สาธารณะหรือเดินเข้าไปใน..

06/11/2561

รู้จักกับ พรบ.คอมพิวเตอร์ สำหรับชาวโซเชียลเล่นอย่างไร ไม่ให้ผิดกฏหมาย

รบ.คอมพิวเตอร์ปี 50 ( พระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550 ) เริ่มบังคับใช้เมื่อ 10 มิถุนายน 2550 จนถึงเวลานี้ก็บังคับใช้มาถึง 6 ปีแล้ว ซึ่งมีหลายมาตรา ที่ผู้ใช้งานอินเตอ..

05/11/2561

“อะไรที่ดีต่อสังคม ถือว่าดีกว่าธุรกิจ” “ฟิลิปป คอตเลอร์” แนะทำธุรกิจด้วยจิตวิญญาณ

“คุณรู้ไหมว่าโลกนี้มีประชากร 7 พันล้านคน แต่การตลาดรับใช้เพียงแค่ 2 พันล้านคนเท่านั้น ที่เหลือยังไม่ได้ประโยชน์จากการตลาดเท่าไรนัก เรามีหน้าที่จะต้องทำให้ชนชั้นกลางและชนชั้นล่างมีวิถีชีวิตที่ดีขึ้นด้ว..

19/10/2561

15 บุคลิกของนักขายที่ประสบความสำเร็จ

"บุคลิก" และ "อุปนิสัย" ที่มีอยู่ภายในนักขายที่ประสบความสำเร็จแทบทุกคน และเพื่อให้คุณได้สำรวจตัวเองและศึกษาเรียนรู้การพัฒนาอุปนิสัยเหล่านี้ แล้วคุณจะพบว่าอาชีพนักขายนั้นมีความเกี่ยวข้องกับบุคลิกและลัก..

18/10/2561

การบริหารงานแบบองค์รวม

งานต่างๆ ในปัจจุบันนิยมมองงานทุกงาน แยกเป็นวิชาหรืองานออกเป็นส่วนๆ เช่น การเงิน ต้นทุน คุณภาพ ความปลอดภัย สิ่งแวดล้อม สวัสดิการ เป็กนต้น ทำให้ยุ่งยากในการทำงานแยกท่ละงาน การบริหารแบบองค์รวมจะเน้นวิธีก..

17/10/2561

เหตุผลของการให้และทำไมเราควรส่งต่อความโชคดีและโอกาสไปให้คนอื่นๆ

ในหนัง Designated Survivor ในตอนท้ายของ Season 2 Episode 5 จบด้วยบทสนทนาที่น่าสนใจระหว่าง Kirkman กับ Alice Rowland จากความโชคดีที่ Kirkman รอดชีวิตจากการก่อการร้ายและได้เป็นประธานาธิบดี สิ่งที่เค้าพู..

11/08/2561

9 เทคนิคเรียกสติ วิธีทำงานให้ก้าวหน้า

งานล้น ทำงานไม่ทัน ลูกค้าขี้วีน เจ้านายขี้บ่น เพื่อนร่วมงานขี้นินทา สถานการณ์ทั้งหมดนี้ดูเหมือนจะเป็นสิ่งเร้าให้สติของชาวออฟฟิศ หลุดกระเจิงแทบทุก 5 นาที และด้วยเหตุที่ครึ่งค่อนข้างชีวิตของเราๆ ท่านๆ ต..

11/08/2561

มนุษย์ออฟฟิศ ทำงานร่วมกันยังไงให้มีความสุข

เชื่อว่าผู้อ่านหลายคนนั้นทำงานประจำกันซะส่วนใหญ่นะคะ เป็นหนุ่มสาวออฟฟิศที่ต้องตื่นแต่เช้าเข้าทำงานในเวลาที่ทางบริษัทนั้นได้กำหนดไว้ ไม่ว่าคุณจะทำงานในตำแหน่งอะไรก็แล้วแต่ การอยู่ร่วมกันนั้นถือว่าเป็นส..

08/08/2561

ข้อคิดเสริมทัศนคติ และแรงบันดาลใจในการทำงาน

สำหรับการทำงานนั้นต้องยอมรับก่อนเลยนะคะ ไม่มีสิ่งไหนที่ได้มาซึ่งความสำเร็จเสมอไป ความสำเร็จไม่ได้เป็นสิ่งที่สามารถซื้อได้ และเชื่อได้เลยว่ากว่าที่คนอื่นๆ จะก้าวเข้ามาดังจุดคำที่ว่าสำเร็จได้นั้นจะต้องผ..

08/08/2561

ประโยชน์ของการทำงานเป็นทีม

การทำงานเป็นทีม ย่อมดีกว่าทำงานคนเดียว เพราะนอกจากคุณจะไม่สามารถปรึกษาและขอความช่วยเหลือจากผู้อื่นได้แล้ว การทำงานคนเดียวอาจไม่สามารถประสบความสำเร็จในเวลาอันรวดเร็วได้ แต่สำหรับใครที่ยังมองไม่ออกว่า ก..

08/08/2561

การสื่อสารภายในองค์กร Communication in Organization

การสื่อสารภายในองค์กรที่ดี ที่จะช่วยสร้างความเข้าใจในนโยบายของผู้บริหาร และเป็นสิ่งเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างบุคลากรในองค์กร และเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลต่อองค์กรในทางบวก เพราะนโยบายการบริหา..

30/07/2561

การพัฒนาบุคลิกภาพสู่ความสำเร็จ

คนที่ประสบความสำเร็จไม่ว่าแวดวงการเมือง แวดวงธุรกิจ แวดวงการศึกษา และแวดวงต่างๆ มักจะมีความเป็นผู้นำ มักจะมีความรู้ ความสามารถ กล้าพูด กล้าทำ กล้าแสดงออก อีกทั้งยังคงเป็นบุคคลที่มีบุคลิกภาพที่ดี ..

30/07/2561

Irisin: ฮอร์โมนจากการออกกำลังกาย

เคยสงสัยหรือไม่ว่าทำไมการออกกำลังกายถึงสามารถลดน้ำหนักและทำให้สุขภาพดีได้ นอกจากนั้นยังช่วยในการรักษาและป้องกันโรคได้มากมาย ไม่ว่าจะเป็นโรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูง โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน โรคอ้วน รวมถึงโ..

30/07/2561

การทำงานอย่างมีความสุข

"คนเราเกิดมาแล้วต้องมีการทำงานหรือต้องหางานทำ โดยเหตุผลของการหางานทำหรือการทำงาน เพื่อตอบสนองความต้องการของคนเราบางอย่าง เช่น บางคนต้องการเงินเดือนเพื่อเลี้ยงชีพตนเองและครอบครัว บางคนต้องการได้ชื่อเสี..

27/07/2561

ทำงานให้ได้มากกว่าเงิน

“งานคือเงิน เงินคืองาน บันดาลสุข” ทัศนคติที่หลายๆ คนมีต่องานที่ตนเองต้องทำ ว่าเป็นเพียงปัจจัยหนึ่งที่สามารถทำเงิน เพื่อนำเงินมาหาความสุข จริงอยู่ที่เราทำงานเพราะต้องการเงินมาใช้จ่าย เนื่องจากสังคมของเ..

21/07/2561